ورق نسوز چیست؟

از ورق های نسوز در زمینه های مختلفی در صنایع گوناگون استفاده می شود. به جرات می توان گفت در بین نسوزهایی که در بازار به فروش می رسند ورق نسوز جزو پرفروش ترین ها به شمار می رود. انواع و اقسام ورق های نسوز وجود دارند برای نمونه می توان به ورق‌های نسوز گرافیت ، کلینگریت و… اشاره کرد . همچنین گونه های مختلف ورق های نسوز شامل ورق‌های نسوز فولادی ، ورق‌های نسوز واشر و … می باشند.

کاربردهای ورق‌های نسوز

اگر بخواهیم از کاربردهای مهم این ورق نام ببریم می توان به استفاده از آن به عنوان واشرها و عایق کاری های حرارتی در بخش های مختلف صنعتی اشاره نمود. مهم ترین کاربردهای این ماده نسوز در نیروگاه ها، پتروشیمی ، جایگاه های سوخت و پالایشگاه ها می باشد. این ورق ها مثل مقوا آزبست قادر هستند دمایی بین ۳۰۰ درجه تا ۱۴۰۰ درجه را تحمل کنند.

استفاده از این نوع ورق ها حتی در خانه نیز رایج است. برای مقال برای تولید و برش واشر می توان از آن استفاده کرد.  آنها جزو اقلام پر مصرف و پرکاربرد  در زندگی امروزی مردم به شمار می روند چون از استحکام بسیار خوبی برخوردار می باشند مخصوصاً نوع فولادی این ورق ها که قادر هستند تا ۶۰۰درجه سانتی گراد دما را تحمل کنند.

عمر ورق های نسوز

 برخی نیز بر این باور هستند که جزو قدیمی ترین محصولات نسوز بازار ورق های نسوز هستند که بسیار هم پر کاربرد بوده و در هرجا یافت می شوند. آزبست جزو متریال های اصلی ورق های نسوز به شمار می رود که از گذشته های دور مردم آن را به عنوان یکی از ماده های نسوز می شناختند که در ساختار ورق های نسوز وجود دارد.

 اگرچه باید به این نکته اشاره کنیم که اثرات بد و مضر آزبست بسیار زیاد است. بنابر این امروزه به جای آزبست از سرامیک ، فایبرگلاس و کربن و مواد دیگر به عنوان جایگزین ورق آزبست نسوز در ورق های نسوز استفاده می کنند که باعث می شود دارای اثرات مضر کمتری باشد. این در حالی است که از گذشته ورق های نسوز در ساختار خود آزبست داشتند و امروزه هم استفاده از این نوع ورق ها در صنایع رواج دارد.  نکته ای که وجود دارد این است که مضرات آزبست در صورتی برای انسان خطرناک است که با آن تماس مستقیم داشته باشد در غیر این صورت مشکلی از این بابت وجود ندارد.

یکی از ورق های نسوزی که توسط یکی از نوابق ایرانی تولید شده است ورق های نسوزی هستند که در ساختار آن به جای آزبست از پنبه استفاده شده است.

ورق آزبست تنجید دار یا دونیت

دسته بندی ورق های نسوز

ورق‌های نسوز را می توان در  دسته بندی مختلف جای داد که  به شرح زیر می باشند.

ورق های نسوز کیلینگیریت

این نوع ورق ها  در دو نوع سیم دار و بدون سیم وجود دارند. استفاده از این نوع ورق ها بیشتر در امر تولید و ساخت واشر عایق آب بندی حرارتی ، و عایق بندی ، آتش ، آب سرد و گرم ، بخار آب، اسید ، روغن ، گاز ، آب شور و مواد نفتی می باشد بنابر این می توان از آن در صنایع مختلفی استفاده کرد.

ورقی‌های نسوز فیبر

این نوع از ورق های نسوز خودشان در سه نوع فایبر ، استخوانی و نخدار وجود دارند که کاربردهای زیادی در عایق های الکترونیکی ، مکانیکی و الکتریکی دارند.

ورق های نسوز میکا

 یکی دیگر از انواع ورق های نسوز که در صنایع گوناگون کاربردهای متفاوتی دارند ورق میکا می باشند. از جمله کاربرهای این نوع از ورق ها می توان به استفاده از آن در صنایع هوا فضا ، کاغذ سازی ، صنایع نفتی ، ساخت مواد بهداشتی و در بخش های عمرانی، در ساخت قطعات الکترونیک و… نام برد.

ورق های نسوز آزبست

نوع دیگر ورق های نسوز ورق های بدون آزبست است که بیشتر مصارف مسکونی ، تجاری و صنعتی دارد و در ماشین آلات، در ساختمان های ضد حریق ، در کوره های بخار و عایق بندی بخش های مختلف این کوره ها کاربرد این نوع از ورق های بسیار زیاد است .

در ادامه به توضیح مختصری در خصوص برخی از این ورق های نسوز می پردازیم :

ورق نسوز کلینگریت

 این نوع ورق را که با نام ورق کلینگریت می شناسند در ساخت ان از مواد نسوز کاملا کاربردی استفاده شده است و در واقع در بازار با نام ورق واشر معروف است. در صنعت های امروزی این ورق ها به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند از جمله مکان هایی که از این ورقه های نسوز استفاده می شود.  می توان به مواردی همچون کارخانه های تولیدی و کارخانه های صنعتی، نیروگاه‌های بزرگ، سکو های بزرگ نفتی ، منازل شخصی و غیره اشاره کرد. زیرا به عنوان بهترین ورق برای تولید واشر می توان از آن استفاده کرد. برند های متنوع و گوناگونی از ورق کلینگریت وجود دارد که معروف ترین آن توسط کارخانه کلینگریت تولید می شود به همین دلیل این نوع از ورق های نسوز با توجه به نام کارخانه تولید کننده خود به این نام مشهور شده است.بنابر این پس هر جا صحبت از ورق واشر شد منظور همان ورق کلینگریت است.

همه مواردی که در متن بالا ذکر شد تنها نمونه ای از کاربردهای اساسی ورق های نسوز کلینگریت می باشد و همه اینها نشانه‌ای از اهمیت این مدل از ورق ها در صنایع هستند.

یک ورق کلینگریت نسوز شامل چه ترکیباتی می باشد ؟

از موادی که برای ساخت این نوع از ورقه ها استفاده می شود می توان به پودر آزبست با رزین لاستیکی ان بی ار ، اس بی ار و برخی دیگر از انواع رزین ها اشاره کرد که غالباً ورقهای کلینگریت از چنین ترکیباتی ساخته شده اند.

به این علت لفظ غالبا را به کار بردیم که امروزه برخی ورق ها وجود دارند که آزبست ندارند یعنی آزبست در ترکیب آنها استفاده نشده است و اصطلاحاً به آن ورق کلینگریت بدون آزبست گفته می‌شود در مورد ترکیب این رزین ها و مواد آن اطلاعات کامل و دقیقی در دسترس نیست در واقع به نوعی به صورت محرمانه تهیه می‌شوند و پس از انجام یکسری فرآیندهای اساسی ،ساختار اساسی این ورق به وجود می‌آید.

این ورقه های نسوز از استحکام درونی و انعطاف پذیری بسیار بالایی برخوردار هستند و علت این امر را می‌توان به وجود ترکیبات رزین در این مدل از ورق ها نسبت داد نکته مهم دیگری که در مورد ترکیبات این ورق ها وجود دارد این است که هرچه کیفیت این مواد در سطح بالاتری قرار داشته باشد؛ کیفیت این ورق ها هم بالاتر خواهد بود در واقع یک نوع رابطه مستقیم میان کیفیت ترکیبات با کیفیت این نوع از ورقه های نسوز وجود دارد.

ورق نسوز گرافیت خالص

یکی دیگر از رایج ترین و پرکاربردترین ورق های نسوزی که می‌توان معرفی کرد ورق های گرافیت خالص است از این مدل ورق ها در صنعت های مختلفی استفاده می شود یکی از مهمترین موادی که در ساخت این ورق ها استفاده می شود پودر گرافیت خالص با خلوص ۹۸.۶۵درصد می باشد همچنین چسب رزین ۱.۳۵ درصد هم در ترکیب آن وجود دارد که کاربرد آن تثبیت پودر گرافیت در این ورقه ها می باشد به همین جهت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است

جنس این مدل از ورق های نسوز شکننده میباشد و به راحتی ترد می شود از طرفی با توجه به موادی که در ساختار آن به کار رفته است می‌توان نتیجه گرفت که وزن آنها بسیار کم و سبک می باشد ورقهای گرافیت خالص در محدوده دمایی ۸۱۰ درجه سانتیگراد می توانند از خود مقاومت بسیار بالایی نشان دهند و از طرفی عمل هدایت حرارتی و گرما را به خوبی انجام می‌دهند اگر بخواهیم اینگونه از ورقه ها را تقویت کنیم می‌توانیم از رزینهای اپوکسی و الیاف فایبر گلاس هم در ساختار آن استفاده کنیم.  

یکی دیگر از مزیت های اساسی این ورقه ها این است که در برابر مواد گازی و بخار مایعات عایق بسیار مناسبی هستند و در صنعت هایی از جمله پتروشیمی و نیروگاه ها بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. همان طور که در کل متن اشاره شد از دیگر کاربردهای آنها می‌توان به تولید انواع مختلفی از واشر ها اشاره کرد.